Oddziel fakty od przekonań – zrób test kamery!
Czy zdarzyło Ci się podczas dyskusji w pracy lub w trakcie rozmowy z partnerem, interpretować gesty i zachowania twojego rozmówcy? A niewinne, zdawałoby się, spojrzenie na zegarek, odebrałaś/odebrałeś jako lekceważenie twojej wypowiedzi lub znudzenie tym, co mówisz? Zamiast domyślać się „co poeta miał na myśli”, wpadać w frustrację i wszczynać konflikt, zrób test kamery!
Jest to narzędzie wywodzące się z Racjonalnej Terapii Zachowań. Pozwala oddzielić fakty od własnych interpretacji i przekonań, dzięki czemu „na chłodno” przerobisz temat. W trakcie testu zaczniesz patrzeć na wydarzenia z przeszłości, które były związane z krytyką, w sposób racjonalny. No to do dzieła!
Krok 1:
Pomyśl o sytuacji, która była dla Ciebie źródłem problemu, a następnie opisz ją na co najmniej połowie kartki. Nie oceniaj tego, co piszesz.
Krok 2: Gotowe? Za chwilę przeczytasz zdanie po zdaniu i za każdym razem zapytasz siebie: „Czy kamera to zobaczy?”.
Krok 3: No dobrze, ale czym jest kamera? Chodzi o to, by wyobrazić sobie, że patrzysz na historię przez urządzenie, które – w przeciwieństwie do Ciebie – nie kieruje się emocjami. Soczewka nie używa porównań ani pojęć abstrakcyjnych, nie uogólnia, nie wyciąga wniosków, nie usuwa informacji ani ich nie dodaje. Co więcej: nie przewiduje przyszłości ani nie wraca do przeszłości.
Krok 4: Wracamy do czytania historii, która została przez Ciebie zapisana. Jeśli uważasz, że kamera coś widzi – czytaj następne zdanie. Jeśli nie dostrzeżesz tego w kamerze, zadaj pytanie: „Co dokładnie kamera zobaczy?”. W tym zadaniu ważne jest zwrócenie uwagi na to, czego nie widziała kamera, a co zostało przez Ciebie zinterpretowane. Jeśli zapisałeś, że twój rozmówca spojrzał na zegarek, bo twoja wypowiedź była nudna, wykreśl to, czego kamera nie zobaczy. W zamian wpisz wersję opartą na faktach, czyli „spojrzał na zegarek”.
Krok 5: Gdy już ukończysz test kamery przeczytaj nową wersję historii. Sprawdź swoje reakcje. Zadaj pytania: „Jak się teraz czuję?”, „Co się zmieniło?”, „Jak to wpływa na moje życie?”.
Test kamery to skuteczne narzędzie to pracy nad swoimi przekonaniami. Pozwala ono na analizę historii, które sami sobie opowiadamy, a co za tym idzie – na wybór naszego nastawienia i emocji, które odczuwamy.
Jak zauważył Albert Ellis: „Ludzie twierdzą, że nie mogą siebie zmienić, natomiast uparcie próbują zmienić innych”. Tymczasem tylko dzięki zmianie własnych przekonań i automatycznie pojawiających się myśli, jesteśmy w stanie spojrzeć inaczej na świat oraz otaczające nas osoby.